De Stompe Toren (Spaarnwoude)

Hoewel de gemeente Haarlemmermeer nog niet zolang bestaat, heeft het toch middeleeuwse overblijfselen binnen de gemeentegrenzen sinds Spaarnwoude onderdeel is van de gemeente. Kerkje de Stompe Toren is een mooi herkenningspunt van het dorp.

Spaarnwoude is een oeroud dorpje, dat in de middeleeuwen is gebouwd op één van de oudste strandwallen van Nederland. De provincie heeft het dorp in 2002 zelfs aangewezen als het eerste aardkundige monument in Noord-Holland.

Herkenningspunt

Het kerkje van Spaarnwoude is één van de herkenningspunten van het dorp. De toren staat bekend als de Stompe Toren en dateert al uit de 13^e eeuw. De muren van de toren zijn wel 1.80 meter breed en zorgden ervoor dat de toren kon worden gedragen zonder een goede fundering in de grond die grotendeels uit veen bestond. Het was geliefd als baken voor de schepen.

In 1573 tijdens het beleg van Haarlem werd het dorp Spaarnwoude in brand gestoken door de Spaanse bezetters. Het kerkgebouw werd hersteld, maar werd in 1747 door een zware storm vernield. In 1764 ontstond een nieuw kerkgebouw dat er nu nog staat.

Geldgebrek

In 1844 moest de torenspits er toch aan geloven. Bij een restauratie werd de twaalf meter hoge toren verwijderd. Mogelijk uit geldgebrek werd de toren niet meer opgebouwd maar kreeg hij een laag houten dak met dakpannen. Hiermee kreeg de toren haar huidige hoogte van 20 meter. Sinds die tijd staat het kerkje bekend als de Stompe Toren.

Klaas van Kieten

In de muur van de Stompe Toren zijn twee stenen gemetseld op 2,69 meter afstand van elkaar. Het verhaal gaat dat dit precies de lengte tussen de vingertoppen van de reus Klaas van Kieten was, als hij zijn armen zou spreiden. Of de reus die in Spaarnwoude zou wonen echt heeft bestaan, of alleen maar een volksverhaal is, is niet helemaal duidelijk.

Akker Gods

Rond de toren ligt een begraafplaatsje met betrekkelijk nieuwe en hele oude graven. Op ‘Akker Gods’ liggen o.a. Arnold Jan d’Ailly (1902-1967), voormalig burgemeester van Amsterdam en Frank IJsselmuiden (1939-2015), voormalig burgemeester van de gemeente Haarlemmerliede/Spaarnwoude).

Rijksmonument

De kerk is een rijksmonument en doet dienst als cultureel centrum en als trouwlocatie. In de zomer worden er concerten en tentoonstellingen georganiseerd. In de winter is het gebouw gesloten.