Fort bij de Liebrug

Langs de Liede in Haarlemmerliede, ten noorden van de spoorlijn tussen Haarlem en Amsterdam, vind je Fort bij de Liebrug. Het fort dateert uit 1900 en is onderdeel van de Stelling van Amsterdam. Hoewel die stelling nooit in zijn oorspronkelijke opzet heeft gefunctioneerd, kent Fort bij de Liebrug een roemruchte historie. Tegenwoordig fungeert het fort als klein bedrijventerrein in de landelijke omgeving van Haarlemmerliede.

Aangezien de belangrijkste verdedigingstaken werden uitgevoerd door de forten Penningsveer en Aan de Liede, kon hier met een kleiner verdedigingswerk worden volstaan. Samen vormen de drie forten de Positie bij de Liede.

Opslagplaats

Direct na WOII werden in het fort levensmiddelen opgeslagen voor legeronderdelen. Voedsel was destijds nog op de bon. Het koele betonnen fort was ideaal om er lang houdbare producten zoals kaas en meel op te slaan. Later werden er ook andere zaken opgeslagen in het fort.

Fort Knox

Het bedrijf Brinks, dat we kennen van de beveiligde waardetransporten gebruikte het fort als opslagplaats voor onder andere ruwe diamanten. Dat een dergelijke opslagplaats tot de verbeelding spreekt blijkt wel uit de bijnaam die het fort in de jaren zeventig kreeg: het stond bekend onder de naam Fort Knox.

Brinks gebruikte het betonnen gebouw niet alleen om diamanten op te slaan, ook was er een belangrijke kunstafdeling. In 1976 komt de zaak van de oorlogsmisdadiger Pieter Menten aan het rollen als hij de kunstwerken die hij in de oorlog heeft geroofd wil laten veilen.

Stadsherstel

Rond de eeuwwisseling verlaat het waardetransportbedrijf het fort en wordt het pand verhuurd aan verschillende partijen. Vanaf 2018 is het fort in handen van Stadsherstel. Het fort is gerestaureerd en toegankelijker gemaakt voor een groot publiek. De huurders van het eerste uur zijn gebleven: een wijn- en olijfoliehandelaar (Casa Fortezza) en een bedrijf in ruitersport. Regelmatig worden er proeverijen op het fort georganiseerd.

Monument

Fort bij de Liebrug staat als onderdeel van het UNESCO Erfgoed Stelling van Amsterdam op de lijst van provinciale monumenten van de provincie Noord-Holland.